Meeusen Belastingadvies
Stuur een e-mail

Wat houdt de btw-vrijstelling voor onderwijs in?

In Nederland is het verzorgen van bepaalde vormen van onderwijs vrijgesteld van btw (Wet op de omzetbelasting 1968, art. 11, lid 1, onderdeel o). Ook leveringen en diensten die nauw samenhangen met dat onderwijs kunnen onder de vrijstelling vallen. De Nederlandse regels sluiten aan op de EU-bepalingen over onderwijs en privélessen.

De Belastingdienst bevestigt dat klassikaal onderwijs (individueel of in groepsverband) is vrijgesteld. Online of hybride onderwijs valt onder de vrijstelling als er wezenlijke interactie is tussen docent en cursist(en). Zie: Belastingdienst – Vrijstelling in het onderwijs.

Wanneer bent u vrijgesteld? (criteria & voorbeelden)

  • U verzorgt onderwijs (kennis/vaardigheden overdragen binnen een onderwijs-kader).
  • Er is een onderwijsrelatie (docent–deelnemer) en doorgaans een leerplan, begeleiding en toetsing.
  • Interactie bij online onderwijs (live sessies, feedback, begeleiding) is essentieel.
  • Nauw samenhangende prestaties (bijv. bepaalde examen- of materialenvoorziening) kunnen meevallen onder de vrijstelling.

Uit jurisprudentie volgt dat ook het ter beschikking stellen van docenten onder voorwaarden nauw samenhangend kan zijn met onderwijs (HvJ EU, C-434/05, Horizon College).

Niet-vrijgestelde situaties (veelvoorkomend)

  • Zelfstudie/e-learning zonder interactie: louter video’s of modules zonder begeleiding of feedback.
  • Algemene consultancy/coaching zonder onderwijsdoel of curriculum (meestal belaste dienstverlening).
  • Verkoop van handelswaar (boeken, devices) los van onderwijs (btw verschuldigd).

Check steeds de feitelijke invulling: vooral bij online producten is het onderscheid tussen onderwijs (vrijgesteld) en digitale content (belast) cruciaal.

Bijzondere gevallen

Beroepsonderwijs

Beroepsopleidingen, bepaalde sportcursussen en beroepspraktijkvorming kunnen onder de vrijstelling vallen. Zie Belastingdienst – Beroepsonderwijs.

Kunstonderwijs aan jongeren tot 21 jaar

Voor onderwijs in muziek, dans, drama, beeldende vorming en circustechnieken aan personen jonger dan 21 jaar geldt een vrijstelling. Zie Belastingdienst – Kunstonderwijs <21.

Privélessen (één-op-één)

Op grond van EU-recht kunnen privélessen door een docent (één-op-één of in kleine kring) vrijgesteld zijn wanneer zij betrekking hebben op school- of universitair onderwijs. Zie HvJ EU C-445/05, Haderer.

Terbeschikkingstelling van docenten

Het uitlenen van docenten kan onder voorwaarden als nauw samenhangend met vrijgesteld onderwijs worden beschouwd. Zie HvJ EU C-434/05, Horizon College en Nederlandse rechtspraak over de reikwijdte van “nauw samenhangende diensten”.

Factureren & btw-aftrek bij vrijstelling

  • Factuur zonder btw: vermeld een duidelijke vrijstellingsverwijzing (bijv. “Onderwijsvrijstelling, art. 11 lid 1 onderdeel o Wet OB 1968”).
  • Geen btw-aftrek op kosten die samenhangen met vrijgestelde omzet.
  • Gemengde activiteiten? Overweeg een juiste toerekening of pro-rata en leg uw keuzes consistent vast.

Twijfelt u of uw training vrijgesteld is? Ik beoordeel uw situatie en factuurtekst.

Plan een belafspraak

Veelgestelde vragen

Valt online onderwijs altijd onder de vrijstelling?

Nee. Online onderwijs is vrijgesteld als er wezenlijke interactie is tussen docent en cursist(en), zoals live sessies, begeleiding en feedback. Louter on-demand video’s zonder begeleiding zijn doorgaans belast.

Mag ik btw op kosten aftrekken bij vrijgesteld onderwijs?

Nee, in principe niet. Bij vrijgestelde omzet is vooraftrek uitgesloten. Verricht u ook belaste activiteiten? Dan kan (gedeeltelijke) aftrek via pro-rata spelen.

Privélessen door een docent – vrijgesteld?

Dat kan. Volgens EU-recht kan privéonderwijs vrijgesteld zijn als het inhoudelijk aansluit op school- of universitair onderwijs (HvJ EU, Haderer).

Wanneer is docentuitlening vrijgesteld?

Alleen onder strikte voorwaarden, wanneer de prestatie nauw samenhangt met het onderwijs van de ontvangende instelling (HvJ EU, Horizon College).

Bronnen & jurisprudentie

Let op: de toepassing van de vrijstelling hangt af van feiten en omstandigheden. Dit artikel is informatief en geen advies op maat.